Een aantal jaar geleden zijn wij in samenwerking met sc Heerenveen, de politie en gemeente Heerenveen gestart met het fancoach project. Het doel hiervan was om supporters die door hun gedrag negatief in beeld kwamen in een vroeg stadium te waarschuwen en te coachen. Zo kregen deze supporters de kans om hun gedrag aan te passen, zodat ergere gevolgen vermeden kunnen worden.
Met individuele maatwerktrajecten kon per supporter een zo effectief mogelijke benadering worden gevolgd, zodat elke supporter een eerlijke kans kreeg om zijn of haar gedrag aan te passen. Op die manier kon de verharding van de achterban worden tegengegaan en konden onnodige stadion- en omgevingsverboden worden voorkomen. Waar de andere partijen vanuit hun functie betrokken waren bij dit traject, hebben onze fancoaches dit altijd vrijwillig gedaan. Graag willen wij hen hiervoor bedanken.
Fancoaches worden vaak gepasseerd
Sinds de start van het fancoach project zijn er een aantal incidenten geweest waardoor wij eraan twijfelen of alle partijen wel dezelfde uitkomsten nastreven. Voor ons ging het altijd om het waarschuwen in een vroeg stadium zodat er geen strengere consequenties nodig waren. Het leek echter alsof de politie en de gemeente Heerenveen het vooral belangrijk vonden om straffen uit te delen. Dit zo snel mogelijk en het liefst ook zo hard mogelijk.
Onze fancoaches werden tegen de afspraken in vaak niet gekend bij de afhandeling van incidenten. Daarnaast werden zij vaak voor voldongen feiten gesteld. Dit zorgde voor veel frustratie bij onze achterban, terwijl het fancoach project juist tot doel had om frustraties weg te nemen en gesprekken te bevorderen. De gemeente en politie handelden dus regelmatig op eigen houtje en tegen gemaakte afspraken in.
Incident #1: tientallen stadionverboden vanwege een verkeerde route
Een karakteristiek voorbeeld gebeurde een paar weken terug. Op 28 september 2019 won sc Heerenveen met 0-3 bij VVV Venlo. Voor de spelers op het veld een mooie dag. Voor een aantal supporters was het echter een dag met een zwart randje. Een aantal supporters hadden door een foutje niet helemaal de verplichte aanrijroute gevolgd. Hierdoor werden ze staande gehouden, werden hun gegevens genoteerd en werden ze terug naar Heerenveen gestuurd zonder dat ze de wedstrijd mochten kijken.
Nog voordat deze supporters ook maar als verdachte zijn aangemerkt viel er een brief bij ze op de mat. 31 supporters die nog nergens voor zijn veroordeeld, zijn 4 weken lang niet welkom bij thuis- en uitwedstrijden. Dit zonder overleg vooraf met onze fancoaches. In die 4 weken zal er door de ketenpartners worden beraad over eventuele verdere straffen voor deze supporters. Zonder overleg met onze fancoaches en zonder dat ze ook maar ergens voor veroordeeld zijn worden 31 supporters hard gestraft voor een foute afslag in Venlo. Niet alleen de supporters die achter het stuur zaten, maar ook de passagiers die zich niet eens ‘schuldig hebben gemaakt’ aan het volgen van de verkeerde aanrijroute.
In onze ogen is dit een incident dat uitstekend door een gesprek met de fancoaches opgelost had kunnen worden. Juist voor dit soort lichte overtredingen is het fancoach project in het leven geroepen. In plaats daarvan hebben de politie en de gemeente Heerenveen ervoor gekozen om zonder overleg met onze fancoaches keiharde straffen uit te delen.
Incident 2: politiefunctionaris appt onschuldige supporter
Typerend vonden wij een ander incident waarbij een supporter door een bekende functionaris van de politie privé geappt werd met een waarschuwing. Deze supporter werd aangesproken op vermeend gedrag, nog voordat deze supporter ook maar ergens van verdacht werd. Deze supporter gaf later bij onze fancoaches aan dat hij zich geïntimideerd voelde door de toon van het bericht. Dit bericht werd zonder overleg met onze fancoaches vooraf verstuurd. Afgesproken was dat als dergelijke gesprekken met supporters nodig zijn, de fancoaches dit zouden doen. Dit omdat zij de leefwereld en beleving van de supporters kennen en zo meer geschikt zijn om het gedrag waar nodig bij te sturen.
Incident 3: politie spaart onzinnige en niet strafbare details op in dossier
Daarnaast doet de politie aan dossiervorming, ook bij personen met een blanco strafblad. Dit toonden wij aan toen we een tijdje geleden onze leden de kans boden hun politiedossier op te vragen. In meerdere dossiers stonden zaken zoals ‘niet opvolgen van de aanwijzingen van een parkeersteward’ of ‘lopen langs een ME-linie’. Verder bleek dat er bij werd gehouden wie wanneer naar Café de Skoffel ging. Ook werd er bijgehouden wie eerder wegging of later aankwam bij een wedstrijd. Kleine en irrelevante zaken, maar ze worden door de politie samen opgeteld en meegenomen bij het bepalen van het strafadvies bij een eventueel volgend incident. Dit staat in onze ogen haaks op het fancoach project, dat bedoeld was om met elkaar in gesprek te gaan om zo het aantal incidenten te verlagen. Het beleid van de politie lijkt er echter op gericht te zijn om zoveel mogelijk kleine zaken te registreren om daarmee hogere straffen te rechtvaardigen zodra men daartoe de kans ziet.
Incident 4: politie zoekt onschuldige fans op
Een nieuw incident deed zich voor tijdens de wedstrijd tegen FC Groningen met een groepje van 7 supporters. Tijdens de uitwedstrijd bij VVV Venlo zaten zij in één van de voertuigen die verkeerd gereden waren. Op basis van politieverslagen waarin stond dat zij in het centrum waren geweest werden zij veroordeeld tot een stadionverbod van 4 weken, net als de rest van de supporters. Toen zij later op basis van hun locatiegeschiedenis konden bewijzen niet in het centrum van Venlo te zijn geweest, werden de stadionverboden zomaar opeens teruggedraaid.
Deze supporters hadden zondag in het stadion geholpen met onze protestactie. Omdat zij graag solidair wilden zijn met de 24 andere supporters die een stadionverbod hadden gekregen voor het incident in Venlo besloten deze jongens om het stadion te verlaten en de wedstrijd in de kroeg verder te kijken. Ondanks dat zij rustig terugliepen en er niets op hun gedrag aan te merken viel, werden zij door de politie achtervolgd en staande gehouden. Ze hadden niets gedaan, maar toch werden hun gegevens genoteerd en werden zij afzonderlijk gefotografeerd. Ook werden er door agenten kritische opmerkingen gemaakt over de dossiers van sommige supporters, ondanks dat dit op dat moment totaal ongerelateerd en irrelevant was. De manier waarop dit werd gezegd, werd door de supporters als provocerend ervaren.
Eerlijke behandeling geen prioriteit
Zo zijn er meer voorbeelden waarin politie en gemeente Heerenveen hebben laten zien dat ze een eerlijke behandeling van voetbalsupporters niet zo belangrijk vinden. Een gerechtelijke veroordeling blijkt niet nodig te zijn. Een vaag vermoeden van schuld is voor hen blijkbaar al voldoende om actie te ondernemen. Hierbij handelen ze vaak op eigen houtje en tegen gemaakte afspraken in, zonder de fancoaches hierin te kennen.
Uiteraard vinden wij dat wanneer iemand iets doet wat niet mag, diegene daarvoor gestraft dient te worden. Die straf hoort echter pas te worden opgelegd na een gerechtelijke veroordeling in een eerlijk proces. Een verdachte is pas schuldig zodra zijn of haar schuld met een gerechtelijke veroordeling is vastgesteld. Niet eerder en niet later.
Door te straffen en te waarschuwen voorafgaand aan zo’n gerechtelijke uitspraak slaat de politie de plank in onze ogen volledig mis. Dit is nu meerdere keren gebeurd en er zijn geen signalen dat het in de toekomst beter zal gaan. Uit betrouwbare bron hebben we vernomen dat ze alleen maar zwaarder willen gaan straffen. In onze ogen is dat niet de manier waarop de politie zich dient te gedragen. Verder gaat het tegen gemaakte afspraken in en belemmert het de effectiviteit van het fancoach project. Sterker nog, waar de politie juist de orde zou moeten garanderen zorgt deze handelswijze alleen maar voor meer frustratie en verharding. Anders gezegd, de politie en gemeente zouden de veiligheid en openbare orde moeten waarborgen, maar zorgen er op deze manier alleen maar voor dat de zaken escaleren en uit de hand lopen.
Wij hebben hierom geen vertrouwen meer in de intenties van de politie en gemeente van Heerenveen en hebben daarom besloten te stoppen met het fancoach project. Het is duidelijk dat wij in de ogen van de politie en de gemeente niets toevoegen. Wij beraadslagen ons op vervolgstappen.
Bestuur Nieuw Noord